Sólin Sólin Rís 10:17 • sest 16:10 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 21:40 • Sest 15:54 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 10:12 • Síðdegis: 22:46 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 03:46 • Síðdegis: 16:36 í Reykjavík
Sólin Sólin Rís 10:17 • sest 16:10 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 21:40 • Sest 15:54 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 10:12 • Síðdegis: 22:46 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 03:46 • Síðdegis: 16:36 í Reykjavík
LeiðbeiningarTil baka

Sendu inn spurningu

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=
Forsíða Náttúruvísindi og verkfræði Stjarnvísindi: alheimurinn Hvernig vitum við að svarthol séu til?

Flokkun:

9.10.2008
Náttúruvísindi og verkfræði Stjarnvísindi: alheimurinn

Hvernig vitum við að svarthol séu til?

SG

Þyngdarsvið svarthols er svo sterkt að ljósið sleppur ekki einu sinni frá því. Því ætti að vera ómögulegt að sjá svarthol. Hins vegar er hægt að nota óbeinar aðferðir til þess að finna svarthol, til dæmis með því að skoða hreyfingu stjarna umhverfis ósýnileg en massamikil fyrirbæri.

Árið 1971 fundu stjarneðlisfræðingar fyrirbærið Cygnus X-1 þar sem venjuleg sólstjarna snýst í kringum ósýnilegt fyrirbæri sem hefur 9 sinnum meiri massa en sólin okkar og hlýtur því að vera svarthol. Stjörnufræðingar telja einnig að svarthol sé að finna í miðju margra vetrarbrauta. Hröð hreyfing stjarna nálægt miðju Vetrarbrautarinnar okkar bendir til þess að þar sé svarthol sem er tveimur milljón sinnum massameira en sólin okkar. Talið er að svarthol í miðju vetrarbrautarinnar Messier 87 sé enn stærra eða um þrír milljarðar sólarmassa.

Hægt er að lesa meira um svarthol í svörum við spurningunum Hvað er svarthol? og Hvernig uppgötvuðust svarthol?.


Mynd frá Hubblesjónaukanum af miðju vetrarbrautarinnar Messier 87. Þaðan streymir gas á ógnarhraða og býr til risastóran gasstrók sem sést á myndinni.



Mynd:

Þetta svar er í flokknum "bekkirnir spyrja" þar sem starfsfólk vefsins svarar spurningum frá grunnskólabekk í kennslustund, samkvæmt samningi. Lögð er áhersla á skjót svör, stutt og aðgengileg. Oft er byggt á öðrum svörum sem kunna að nýtast almennum lesendum betur.

Höfundur

SG

Útgáfudagur

9.10.2008

Síðast uppfært

20.5.2019

Spyrjandi

Sylvía Kristín Stefánsdóttir, Júlía Steinunn Jóhannsdóttir, Kolbrún Rósa, Frímann Geir Ingólfsson

Efnisorð

Tilvísun

SG. „Hvernig vitum við að svarthol séu til?“ Vísindavefurinn, 9. október 2008, sótt 21. nóvember 2024, https://visindavefur.is/svar.php?id=49326.

SG. (2008, 9. október). Hvernig vitum við að svarthol séu til? Vísindavefurinn. https://visindavefur.is/svar.php?id=49326

SG. „Hvernig vitum við að svarthol séu til?“ Vísindavefurinn. 9. okt. 2008. Vefsíða. 21. nóv. 2024. <https://visindavefur.is/svar.php?id=49326>.

Chicago | APA | MLA

Þessi síða notar vafrakökur Nánari upplýsingar

Ég samþykki

Senda grein til vinar

=

Hvernig vitum við að svarthol séu til?
Þyngdarsvið svarthols er svo sterkt að ljósið sleppur ekki einu sinni frá því. Því ætti að vera ómögulegt að sjá svarthol. Hins vegar er hægt að nota óbeinar aðferðir til þess að finna svarthol, til dæmis með því að skoða hreyfingu stjarna umhverfis ósýnileg en massamikil fyrirbæri.

Árið 1971 fundu stjarneðlisfræðingar fyrirbærið Cygnus X-1 þar sem venjuleg sólstjarna snýst í kringum ósýnilegt fyrirbæri sem hefur 9 sinnum meiri massa en sólin okkar og hlýtur því að vera svarthol. Stjörnufræðingar telja einnig að svarthol sé að finna í miðju margra vetrarbrauta. Hröð hreyfing stjarna nálægt miðju Vetrarbrautarinnar okkar bendir til þess að þar sé svarthol sem er tveimur milljón sinnum massameira en sólin okkar. Talið er að svarthol í miðju vetrarbrautarinnar Messier 87 sé enn stærra eða um þrír milljarðar sólarmassa.

Hægt er að lesa meira um svarthol í svörum við spurningunum Hvað er svarthol? og Hvernig uppgötvuðust svarthol?.


Mynd frá Hubblesjónaukanum af miðju vetrarbrautarinnar Messier 87. Þaðan streymir gas á ógnarhraða og býr til risastóran gasstrók sem sést á myndinni.



Mynd:

Þetta svar er í flokknum "bekkirnir spyrja" þar sem starfsfólk vefsins svarar spurningum frá grunnskólabekk í kennslustund, samkvæmt samningi. Lögð er áhersla á skjót svör, stutt og aðgengileg. Oft er byggt á öðrum svörum sem kunna að nýtast almennum lesendum betur....