Reykjavíkurgrágrýtið svonefnda þekur mikinn hluta Reykjavíkursvæðisins, frá Mosfellsdal í norðri og suður fyrir Hafnarfjörð. Aldur þess er óviss, en sennilega er að minnsta kosti yngsti hluti þess frá upphafi síðasta hlýskeiðs fyrir um 120.000 árum. Eitt sinn var talið að Reykjavíkurgrágrýtið hefði komið úr Borgarhólum á Mosfellsheiði — væri hraun úr dyngjunni Mosfellsheiði — en nýlegar rannsóknir sýna að fleiri eldstöðvar hafa sennilega verið að verki. Þannig má greina jarðefnafræðilega á milli efstu hraunanna, sem mynda Valhúsahæð, Öskjuhlíð og Skólavörðuholt, og hinna hlutanna sem lægra liggja. En hver sem aldur yngsta hluta Reykjavíkurgrágrýtisins er — frá síðasta hlýskeiði eða hlýskeiðinu þar á undan — þá myndaðist núverandi landslag svæðisins á síðustu ísöld þegar jöklar surfu Fossvogsdal og Kópavog niður í grágrýtisgrunninn (sjá svar sama höfundar við spurningunni Hvað er jökulrof?). Þegar jöklar hörfuðu í ísaldarlok fylgdi sjórinn þeim eftir og mynduðust þá lög af sjávarseti - Fossvogslögin - við ísjaðarinn. Í setinu má sjá mikla sögu hitabreytinga og sveiflna milli ferskvatns (jökulvatns) og sjávar. Þar er líka allmikið af steingervingum. Lesa má um Fossvogslögin í bók Þorleifs Einarssonar, Myndun og mótun lands—jarðfræði (1. útg. 1991), svo og í eftirfarandi tímaritsgreinum:
- Árni Hjartarson (1980): „Síðkvarteri jarðlagastaflinn í Reykjavík og nágrenni“, Náttúrufræðingurinn 50: 108-117.
- Jón Eiríksson, Áslaug Geirsdóttir, Leifur A. Símonarson (1991): „A review of the Late-Pleistocene stratigraphy of Reykjavik, Iceland“, Quaternary International 10-12: 143-150.