Sólin Sólin Rís 09:06 • sest 17:16 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 06:24 • Sest 16:46 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 05:17 • Síðdegis: 17:24 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 11:24 • Síðdegis: 23:36 í Reykjavík
Sólin Sólin Rís 09:06 • sest 17:16 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 06:24 • Sest 16:46 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 05:17 • Síðdegis: 17:24 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 11:24 • Síðdegis: 23:36 í Reykjavík
LeiðbeiningarTil baka

Sendu inn spurningu

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=

Getur múkkinn flogið þegar hann sér ekki sjó?

Páll Marvin Jónsson



Múkkinn (öðru nafni fýll) getur flogið þótt hann sjái ekki sjó. Sögusagnir um að múkkinn þurfi að sjá sjó til þess að geta flogið verða að öllum líkindum til þegar fýlsungi berst inn á land, í stað þess að lenda á sjónum, og kemst ekki aftur á flug. En fýlsungi nýskriðinn úr hreiðri er mjög líkur fullorðnum fýl í útliti.

Fýlsunginn kemur mjög feitur úr hreiðrinu og vegna þyngdar sinnar nær hann ekki að hefja sig til flugs þegar hann lendir á þurru landi. Sama gildir þegar hann lendir á sjó, nema að hreyfing sjávarins, vindur og löng flugbraut (sjórinn sjálfur) gera honum auðveldara að ná vindi undir vængina.

Fullorðinn fýll getur einnig átt erfitt með að hefja sig til flugs á landi þar sem hann nær sér ekki á flug úr kyrrstöðu heldur þarf tilhlaup. Það má því segja að fýllinn sé aðlagaður sjónum á þann hátt að hann notar yfirborð sjávar sem hlaupabraut þar til hann nær nógu miklum hraða eða góðri vindhviðu til að hefja sig á loft.

Fýlar geta þó gert sér hreiður í hömrum langt inni í landi. Því er ekki ólíklegt að einn og einn ungi rati ekki til sjávar þegar hann yfirgefur hreiðrið en lendi þess í stað inni í landi þar sem hann á lítinn sem engan möguleika á að ná sér á flug aftur. Sterkur mótvindur veitir honum þó stundum byr undir báða vængi og gæti þannig komið honum til bjargar frá kjafti tófunnar eða fjárhundsins á næsta sveitabýli.

Undir sumarlok lenda oft margir fýlsungar á götum og í húsagörðum íslenskra sjávarþorpa. Þessir ungar ná sér heldur ekki á flug en þá eru það börnin í þorpinu sem koma þeim til bjargar.

Mynd: Fotografía naturalistica

Höfundur

forstöðumaður Rannsóknaseturs Vestmannaeyja

Útgáfudagur

22.11.2002

Spyrjandi

Sigurgeir Bjarnason

Tilvísun

Páll Marvin Jónsson. „Getur múkkinn flogið þegar hann sér ekki sjó?“ Vísindavefurinn, 22. nóvember 2002, sótt 30. október 2024, https://visindavefur.is/svar.php?id=2896.

Páll Marvin Jónsson. (2002, 22. nóvember). Getur múkkinn flogið þegar hann sér ekki sjó? Vísindavefurinn. https://visindavefur.is/svar.php?id=2896

Páll Marvin Jónsson. „Getur múkkinn flogið þegar hann sér ekki sjó?“ Vísindavefurinn. 22. nóv. 2002. Vefsíða. 30. okt. 2024. <https://visindavefur.is/svar.php?id=2896>.

Chicago | APA | MLA

Senda grein til vinar

=

Getur múkkinn flogið þegar hann sér ekki sjó?


Múkkinn (öðru nafni fýll) getur flogið þótt hann sjái ekki sjó. Sögusagnir um að múkkinn þurfi að sjá sjó til þess að geta flogið verða að öllum líkindum til þegar fýlsungi berst inn á land, í stað þess að lenda á sjónum, og kemst ekki aftur á flug. En fýlsungi nýskriðinn úr hreiðri er mjög líkur fullorðnum fýl í útliti.

Fýlsunginn kemur mjög feitur úr hreiðrinu og vegna þyngdar sinnar nær hann ekki að hefja sig til flugs þegar hann lendir á þurru landi. Sama gildir þegar hann lendir á sjó, nema að hreyfing sjávarins, vindur og löng flugbraut (sjórinn sjálfur) gera honum auðveldara að ná vindi undir vængina.

Fullorðinn fýll getur einnig átt erfitt með að hefja sig til flugs á landi þar sem hann nær sér ekki á flug úr kyrrstöðu heldur þarf tilhlaup. Það má því segja að fýllinn sé aðlagaður sjónum á þann hátt að hann notar yfirborð sjávar sem hlaupabraut þar til hann nær nógu miklum hraða eða góðri vindhviðu til að hefja sig á loft.

Fýlar geta þó gert sér hreiður í hömrum langt inni í landi. Því er ekki ólíklegt að einn og einn ungi rati ekki til sjávar þegar hann yfirgefur hreiðrið en lendi þess í stað inni í landi þar sem hann á lítinn sem engan möguleika á að ná sér á flug aftur. Sterkur mótvindur veitir honum þó stundum byr undir báða vængi og gæti þannig komið honum til bjargar frá kjafti tófunnar eða fjárhundsins á næsta sveitabýli.

Undir sumarlok lenda oft margir fýlsungar á götum og í húsagörðum íslenskra sjávarþorpa. Þessir ungar ná sér heldur ekki á flug en þá eru það börnin í þorpinu sem koma þeim til bjargar.

Mynd: Fotografía naturalistica...