Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.
Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar
um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að
svara öllum spurningum.
Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að
svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki
nægileg deili á sér.
Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.
Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!
Orðið mella hefur fleiri en eina merkingu og er uppruninn mismunandi. Það getur merkt ‘loka, slagbrandur; lykkja’ og er þá tökuorð úr dönsku malle eða nýnorsku melle ‘hringja, sylgja’ sem aftur hafa tekið orðið að láni úr fornfrönsku maille ‘möskvi, reimargat’.
Önnur merking orðsins er ‘dýr með afkvæmi sitt; kartöflumóðir, flagmeri (fyrsta torfa úr flagi)’. Uppruni er óviss. Enn ein merking er ‘sprunga í jörð’.Hún er ung í málinu og ef til vill tengd merkingunni ‘flagmeri’.
Algengasta merking orðsins mella í nútímamáli er ‘lauslát kona, skækja’. Í eldra máli var það einnig notað um tröllkonu. Ásgeir Blöndal Magnússon telur upprunann óvissan í Íslenskri orðsifjabók (1989:614). Hann getur sér þess til að orðið sé hugsanlega tengt sögninni að malla ‘sjóða hægt, sulla; bralla; silast’. Vafasamari telur hann tengsl við nýnorska orðið molle ‘feit kona, kýr eða kind’ og mulle ‘gildvaxin og feitlagin kona’ en þó ekki ólíkleg ef upphafleg merking væri til dæmis ‘lin, mjúkholda, mild’ og ætti við konu. En eftir sem áður er uppruninn óviss.
Mynd:
Sólin
Rís 10:17 • sest 16:10
Tunglið
Rís 21:40 • Sest 15:54
Flóð
Árdegis: 10:12 • Síðdegis: 22:46
Fjara
Árdegis: 03:46 • Síðdegis: 16:36
Algengasta merking orðsins mella í nútímamáli er ‘lauslát kona, skækja’. Í eldra máli var það einnig notað um tröllkonu. Ásgeir Blöndal Magnússon telur upprunann óvissan í Íslenskri orðsifjabók (1989:614). Hann getur sér þess til að orðið sé hugsanlega tengt sögninni að malla ‘sjóða hægt, sulla; bralla; silast’. Vafasamari telur hann tengsl við nýnorska orðið molle ‘feit kona, kýr eða kind’ og mulle ‘gildvaxin og feitlagin kona’ en þó ekki ólíkleg ef upphafleg merking væri til dæmis ‘lin, mjúkholda, mild’ og ætti við konu. En eftir sem áður er uppruninn óviss.
Mynd:
