Vísindavefurinn: Hvers vegna eru menn ekki með veiðihár eins og mörg önnur dýr?

Sendu inn spurningu

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

Hlusta

Fjölmargar spendýrategundir hafa veiðihár, til dæmis velflestar tegundir af ættinni Carnivora (rándýr) eins og selir, hundar, kattardýr svo og öll smærri rándýr eins og þvottabirnir, minkar og víslur. Spendýr af ættinni Rodentia (nagdýr) eru einnig með veiðihár.

Segja má að veiðihár spendýranna gegni nokkurn veginn sama hlutverki og fálmarar skordýra og krabbadýra. Veiðihárin auka nefnilega næmni þeirra gagnvart umhverfinu við aðstæður þar sem er takmarkað útsýni eins og í skógi, kjarrlendi eða sjó. Þau gera dýrunum kleift að læðast og fara hljóðlega um til dæmis þegar þau eru að nálgast bráð. Veiðihárin eru staðsett á nokkrum stöðum á andliti þessara dýra eins og fyrir ofan munnvik, á kinnum og fyrir ofan augu, meðal annars á köttum.

Nýlegar rannsóknir sem gerðar voru á landselum (lat. Phoca vitulina) hafa sýnt fram á að veiðihár sela eru næm fyrir straumum sem fiskar gefa frá sér þegar þeir hreyfa sig í vatninu, en þeir eru helsta fæða selanna. Selir nota veiðihárin því á svipaðan hátt og höfrungar nota hljóðsjá (sónar) þegar þeir veiða sér til matar.

Skyldar rannsóknir sem gerðar hafa verið á útselum (l. Halichoerus grypus) við Bretlandseyjar sýna að veiðihárin eru mikilvægari við fæðuöflunina en sjónin. Í sjónum er oft lítil birta og því erfitt fyrir selina að styðjast eingöngu við sjón þegar þeir leita sér ætis.

Dýr þróa með sér alls konar aðferðir við veiðar. Mörg önnur skynfæri gegna mikilvægu hlutverki í þessari lífsbaráttu. Veiðihár hafa ekki þróast meðal prímata eða annarra apa vegna þess að þeir hafa afar vel þróaða sjón og mikila greind sem hefur gegnt lykilhlutverki í fæðuöflun þeirra. Þessi eiginleikar hafa verið meginstoðin í allri hinni miklu velgengni sem apar hafa notið á undanförnum 30 miljónum ára.

Landselur (Phoca vitulina) með löng og voldug veiðihár.

Myndin var á vefsetri www.seaworld.org

Senda grein til vinar

Sendu inn spurningu

Hvers vegna eru menn ekki með veiðihár eins og mörg önnur dýr?

Höfundur

Útgáfudagur

Spyrjandi

Efnisorð

Tilvísun

Senda grein til vinar

Sendu inn spurningu

Hvers vegna eru menn ekki með veiðihár eins og mörg önnur dýr?

Höfundur

Útgáfudagur

Spyrjandi

Efnisorð

Tilvísun

Deila

Senda grein til vinar