Hvað á Þjóðminjasafnið mörg vopn?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hvað á Þjóðminjasafnið mörg vopn?
Þetta er eiginlega spurning sem erfitt eða jafnvel ómögulegt er að svara. Fyrir því liggja helst tvær ástæður, annars vegar sú stóra spurning: hvað er vopn? og hins vegar er það svo, sérstaklega með mjög gamla gripi, að vonlaust er að vita hvort þeir voru nýttir sem vopn eða verkfæri. Erfitt er að segja til um það hvort einhver ákveðinn hnífur hafi verið nýttur sem vopn eða verkfæri.

Þegar leitað er í skráningarkerfi Þjóðminjasafnsins eftir orðinu "vopn" koma upp á fimmta hundrað gripir. Það má þó fullyrða að eiginlegur fjöldi er ekki svo mikill. Það er ótal margt sem spilar þarna inn í. Til dæmis er í safninu varðveittur nokkur fjöldi „yngri“ sverða, korða, byssustinga, hnífa, rýtinga og fleiri gripa sem aldrei voru nýttir til annars en skrauts, til dæmis sem hlutar einkennisbúninga. Í safninu eru og varðveittar margar fallbyssukúlur. Eru þær vopn?

Inn í töluna (um 450) teljast líka ýmsar eftirlíkingar vopna og líkön. Til að nefna eilítið raunsærri tölu má í það minnsta lækka töluna um 100 og skjóta á um 300-350 vopn. Eru þá meðtaldir allir vopnhlutar, svo sem spjótsoddar, döggskór, sverðshjölt, fallbyssukúlur og svo framvegis. Reyndar eru hnífar undanskildir. Mikill fjöldi hnífa er varðveittur í Þjóðminjasafninu en gera verður ráð fyrir að þeir hafi alla jafna verið verkfæri, ekki vopn. Þá má geta þess að safnið geymir steinaldarvopn (hefðbundin „tinnusteinsvopn“), flest komin frá Danmörku. Fjöldi þeirra er á bilinu 150-200, sem bætist þá við fyrri tölu.

Hægt er að nálgast frekari upplýsingar um vopn ýmissa safna í skráningarkerfinu Sarpur. Hafi einstakir gripir verið aldursgreindir er aldurinn skráður þar.

Mynd:

• Myndin er af sverðum í vörslu Þjóðminjasafns Íslands.

...