Geta Þjóðverjar, Austurríkismenn og þýskumælandi Svisslendingar skilið hverjir aðra vandræðalaust?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Geta Þjóðverjar, Austurríkismenn og þýskumælandi Svisslendingar skilið hverjir aðra vandræðalaust?
Stutta svarið við spurningunni er já, Þjóðverjar, Austurríkismenn og þýskumælandi Svisslendingar eiga að geta skilið hverjir aðra án vandræða þegar þeir tala það sem nefnt er háþýska eða staðalþýska.

Staðalþýska er nefnd Standarddeutsch eða Bundesdeutsches Hochdeutsch í Þýskalandi, Österreichisches Deutsch í Austurríki og Schweizer Hochdeutsch í Sviss. Í Þýskalandi, Austurríki og þýskumælandi hluta Sviss er staðalþýska opinbert tungumál. Staðalþýska auðveldar þannig samskipti á þýska málsvæðinu, þar sem mikið er um mállýskur. Ekki hafa þó allir íbúar þýska málsvæðisins jafngott vald á staðalþýsku þannig að ekki er hægt að útiloka einhverja minni háttar samskiptaörðugleika.

Innan þýskunnar er að finna fjölmargar mállýskur sem hafa þróast á mismunandi hátt í málsögulegum skilningi. Mikil áhrif höfðu hljóðbreytingar, sérstaklega þó önnur hljóðbreyting (þ. zweite Lautverschiebung, e. High German consonant shift) sem hófst um það bil 500 e.Kr. og náði til mállýskna á því málsvæði sem í málvísindum er kennt við miðþýsku (þ. Mitteldeutsch, e. Middle German) og efriþýsku (þ. Oberdeutsch, e. Upper German) en varð ekki í lágþýskum mállýskum. Mið- og efriþýsku mállýskurnar eru talaðar á svæðunum í Mið- og Suður-Þýskalandi, í Austurríki og Sviss.

Ef spurningin í upphafi væri á þessa leið: „Getur Þjóðverji frá Dresden sem er í Saxlandi í austurhluta Þýskalands, Austurríkismaður frá fjallaþorpinu Hallstatt í austurrísku Ölpunum og Svisslendingur frá hinum fræga ostadal Emmental á Svissnesku miðhásléttunni skilið hvern annan vandræðalaust þegar þeir tala mállýskur sínar?“ þá yrði svarið væntanlega nei. Mállýskur þessara manna eru það ólíkar hvað varðar hljóðkerfi, orðaforða og fleira að samskipti þeirra yrðu að minnsta kosti verulegum annmörkum háð.

Heimildir og mynd:

• Werner König: dtv-Atlas Deutsche Sprache. 12. útgáfa. München 1998
• Mynd: 1 hallstatt austria - Hallstatt - Wikipedia, the free encyclopedia. (Sótt 15.10.2014).

...