Vísindavefurinn: Mig langar að vita af hverju stjörnurnar skína.

Sendu inn spurningu

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

Hlusta

Þetta er mikil og merkileg spurning sem menn hafa velt fyrir sér frá alda öðli, en kannski ekki vitað neitt að marki um svarið fyrr en á seinni helmingi tuttugustu aldar.

Svarið er fólgið djúpt inni í stjörnunum. Efnið er þar gífurlega heitt sem þýðir að eindir þess eru á mikilli hreyfingu og rekast harkalega hver á aðra í sífellu. Við venjulegar aðstæður er efnið samsett úr sameindum og frumeindum (atómum) en við slíkan reginhita hafa atómin rofnað þannig að atómkjarnar og rafeindir koma í staðinn. Hér er oft um að ræða kjarna vetnis, sem er léttasti atómkjarninn, eða þá kjarna annarra léttra frumefna. Vegna hitans og árekstranna geta þessir léttu kjarnar runnið saman og myndað kjarna þyngri frumefna, og er það kallað kjarnasamruni.

Við samrunann losnar mikil orka úr læðingi sem berst út um efnið í kring og út að yfirborði stjörnunnar. Þar losnar hluti orkunnar frá stjörnunni sem geislun, bæði ljós, varmageislun og önnur rafsegulgeislun sem svo er kölluð.

Orkan sem myndast við kjarnasamruna er hlutfallslega mjög mikil miðað við efnismagnið sem tekur þátt í honum. Þegar 2,8 grömm af vetni breyast í helín losnar til dæmis nægileg orka til að bræða hundrað tonn af ís! Við höfum ekki enn getað beislað þessa samrunaorku eða vetnisorku til skynsamlegra hluta hér á jörðinni; höfum aðeins getað notað hana í vetnissprengjur. En ef beislun vetnisorkunnar tekst þá hefðum við þar með fengið nær óþrjótandi orkulind, því að slíka orku mætti þá til dæmis vinna úr öllu vatni.

Spyrjandinn er sjö ára svo að þetta gæti kannski gerst á hans ævi!

Senda grein til vinar

Sendu inn spurningu

Mig langar að vita af hverju stjörnurnar skína.

Höfundur

Útgáfudagur

Spyrjandi

Efnisorð

Tilvísun

Senda grein til vinar

Sendu inn spurningu

Mig langar að vita af hverju stjörnurnar skína.

Höfundur

Útgáfudagur

Spyrjandi

Efnisorð

Tilvísun

Deila

Senda grein til vinar