Hvað er svokallað glæpagen, og hver eru einkenni þess?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hvað er svokallað glæpagen, og hver eru einkenni þess?
Leitin að fædda afbrotamanninum er orðin löng og ströng. Fyrsta uppgötvunin sem þótti benda til að glæpahegðan væri arfbundin kom frá ítalska fangelsislækninum Cesare Lombroso árið 1876. Hann taldi á grundvelli athugana sinna að fangar hefðu líffræðileg einkenni sem gerðu þá frábrugðna öðrum borgurum og skýrðu afbrotahegðun þeirra. Einkennin birtust til dæmis í hárvexti, lengd handleggja og kjálkastærð. Seinna kom í ljós að þessi einkenni fundust ekki síður meðal venjulegra borgara en Lombroso og lærisveinar hans voru eftir sem áður fullvissir um að afbrotahegðan væri meðfæddur eiginleiki.

Rannsóknir hafa á síðustu áratugum orðið fullkomnari og leitin að meðfæddum einkennum afbrotamanna borist að lítt sjáanlegum einkennum mannsins einsog genum og hormónum. Þrátt fyrir fjárfrekar og viðamiklar rannsóknir hefur glæpagenið þó ekki fundist en samt finnast vísbendingar sem benda til sambands milli ýmiss konar frávikshegðunar og meðfæddra einkenna. Þannig telja ýmsir fræðimenn að fíkn í áfengi og önnur fíkniefni sé að einhverju leyti meðfædd. Aðrir eru þess fullvissir að til sé ofbeldisgen en áreiðanlega staðfestingu á því hefur reynst erfitt að finna. Hins vegar hafa ekki fundist líffræðileg tengsl við auðgunarbrot.

En hvers vegna hefur þessi leit að afbrotageninu ekki borið meiri árangur en raun ber vitni? Hér þarf að huga að ýmsu og ekki síst skilgreiningu á því hvað eru glæpir. Skilgreiningin er mjög breytileg eftir löndum, tímabilum og menningarsvæðum. Það sem telst afbrot í einu landi getur verið álitið eðlileg hegðan í öðru landi, eins og til dæmis notkun vímuefna. Það sem er talið ofbeldi og varðar við hegningarlög á einum stað getur verið fullkomlega eðlileg hegðan og jafnvel hreystiverk á öðrum stað.

Meðan skilgreiningar á afbrotum eru breytilegar og samfélagsbundnar verður leitin að einu afbrotageni óhjákvæmilega torsótt og jafnvel ómöguleg. Fræðimenn eru samt ekki af baki dottnir og athyglisvert er að rannsóknir sem benda til sambands afbrota og líffræðilegra einkenna vekja yfirleitt mikla athygli í samfélaginu. Hins vegar fer færri sögum af þeim aragrúa rannsókna sem finna ekkert marktækt samband þarna á milli.

Sjá einnig svar sama höfundar við Eru glæpir fátækra afleiðing fátæktar?

Mynd: History of Psychology Links

...