Landnám jarðar - útbreiðsla mannkyns síðustu tvær milljónir ára

Ekkert landdýr hefur jafnmikla útbreiðslu á jörðinni og menn. Þeirri miklu útbreiðslu var náð löngu fyrir daga nútímasamgöngutækni. Fyrir tíu þúsund árum höfðu allar heimsálfur, að Suðurskautslandinu undanskildu, verið numdar og fyrir Kristburð höfðu menn sest að í öllum helstu vistkerfum jarðar. Þegar hinir svokölluðu landafundir Evrópumanna hófust í lok 15. aldar voru engin byggileg lönd eftir sem ekki höfðu verið þegar numin af mönnum.

Ýmsar hugmyndir hafa verið settar fram til að skýra þessa miklu útbreiðslu en þeim má gróflega skipta í tvo flokka. Annarsvegar snúast þær um eðli mannsins, að forvitni og ferðaþrá (Wanderlust) sé honum eðlislæg, og hinsvegar um tækni, til dæmis vald yfir eldi, siglingatækni eða veiðiaðferðir, sem hafi gert menn hæfari en aðrar dýrategundir til að dreifa sér um alla jörðina. Misjafnt er síðan hvort talið er að þessir þættir dugi einir og sér til að reka fólk af stað eða hvort til þurfi að koma til dæmis breytingar í umhverfi.

Slíkar skýringar má auðveldlega gagnrýna og í erindinu verður fjallað um kosti þeirra og galla og gerð tillaga um aðra nálgun.