Sólin Sólin Rís 05:40 • sest 21:16 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 15:13 • Sest 05:59 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 03:57 • Síðdegis: 16:31 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 10:23 • Síðdegis: 22:34 í Reykjavík

Hvað er kaupauðgistefna (merkantílismi)?

Gylfi Magnússon

Kaupauðgistefnan eða merkantílismi fólst fyrst og fremst í því að hvetja til útflutnings en vinna gegn innflutningi. Dregið var úr innflutningi með ýmsum höftum eða tollum. Ætlunin var með þessu að ná að flytja meira út en inn, fá mismuninn greiddan í gulli eða öðrum góðmálmum og ná þannig að safna miklu af slíkum eignum. Blómaskeið kaupauðgistefnunnar var á 17. öld og setti hún til dæmis talsvert mark á England og Frakkland á þessum tíma.

Þótt svipuð sjónarmið og lágu að baki kaupauðgistefnunni heyrist enn af og til og séu til dæmis notuð til að rökstyðja verndarstefnu í alþjóðaviðskiptum, þá er nú talið af hagfræðingum að kaupauðgistefnan sé óskynsamleg. Það var raunar bent á það með ágætum rökum þegar á 18. öld, til dæmis af Adam Smith. Nú er almennt viðurkennt að innflutningur er ekki síður mikilvægur en útflutningur fyrir efnahagslega velferð þjóðar.

Frekara lesefni á Vísindavefnum:

Höfundur

Gylfi Magnússon

prófessor í hagfræði við HÍ

Útgáfudagur

22.2.2005

Spyrjandi

Sóley Ómarsdóttir

Tilvísun

Gylfi Magnússon. „Hvað er kaupauðgistefna (merkantílismi)?“ Vísindavefurinn, 22. febrúar 2005. Sótt 19. apríl 2024. http://visindavefur.is/svar.php?id=4767.

Gylfi Magnússon. (2005, 22. febrúar). Hvað er kaupauðgistefna (merkantílismi)? Vísindavefurinn. Sótt af http://visindavefur.is/svar.php?id=4767

Gylfi Magnússon. „Hvað er kaupauðgistefna (merkantílismi)?“ Vísindavefurinn. 22. feb. 2005. Vefsíða. 19. apr. 2024. <http://visindavefur.is/svar.php?id=4767>.

Chicago | APA | MLA

Spyrja

Sendu inn spurningu LeiðbeiningarTil baka

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=

Senda grein til vinar

=

Hvað er kaupauðgistefna (merkantílismi)?
Kaupauðgistefnan eða merkantílismi fólst fyrst og fremst í því að hvetja til útflutnings en vinna gegn innflutningi. Dregið var úr innflutningi með ýmsum höftum eða tollum. Ætlunin var með þessu að ná að flytja meira út en inn, fá mismuninn greiddan í gulli eða öðrum góðmálmum og ná þannig að safna miklu af slíkum eignum. Blómaskeið kaupauðgistefnunnar var á 17. öld og setti hún til dæmis talsvert mark á England og Frakkland á þessum tíma.

Þótt svipuð sjónarmið og lágu að baki kaupauðgistefnunni heyrist enn af og til og séu til dæmis notuð til að rökstyðja verndarstefnu í alþjóðaviðskiptum, þá er nú talið af hagfræðingum að kaupauðgistefnan sé óskynsamleg. Það var raunar bent á það með ágætum rökum þegar á 18. öld, til dæmis af Adam Smith. Nú er almennt viðurkennt að innflutningur er ekki síður mikilvægur en útflutningur fyrir efnahagslega velferð þjóðar.

Frekara lesefni á Vísindavefnum:

...