Senda inn spurningu
Sólin Sólin Rís 05:40 • sest 21:16 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 15:13 • Sest 05:59 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 03:57 • Síðdegis: 16:31 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 10:23 • Síðdegis: 22:34 í Reykjavík
Visit the English version

Flokkun:

Heilbrigðisvísindi Læknisfræði

Hvað er MÓSA-smit?

Sigríður Antonsdóttir

MÓSA er skammstöfun á Meticillin ónæmur Staphylococcus aureus.



Staphylococcus aureus er algeng bakteríutegund, sem lifir að staðaldri á húð og einkum í nefi um það bil 20-40% manna, án þess að valda nokkrum einkennum eða skaða. Komist hún hins vegar í sár, blóðbraut eða aðra vefi getur hún valdið misalvarlegum sýkingum, svo sem húðsýkingum, skurðsárasýkingum og blöðrubólu nýbura.

Við alvarlegar sýkingar af völdum Staphylococcus aureus þarf að nota sýklalyf og þá hefur lyfið Meticillin helst verið notað. Nú ber æ oftar á afbrigðum bakteríunnar sem eru ónæm fyrir Meticillini og jafnframt fleiri sýklalyfjum og kallast þessi afbrigði MÓSA.

Samkvæmt íslenskri orðabók er orðið smit sama og sýking eða smitun. MÓSA-smit er því sýking einhvers staðar í eða á líkama af völdum Meticillin ónæmra Staphylococcus aureus baktería. Við sýkingu af völdum MÓSA þarf því að nota önnur sýklalyf en áður dugðu, sem oft hafa meiri aukaverkanir og eru miklu mun dýrari.

MÓSA getur, alveg eins og venjuleg Staphylococcus aureus baktería, lifað á húð og í nefi manna án þess að valda nokkrum einkennum. Í báðum tilfellum getur svo bakterían dreifst frá þeim sem hýsir hana og valdið smiti, komist hún í móttækilegan einstakling, eða nýr einstaklingur verður beri. Helsta dreifingar- og smitleið er með höndum til dæmis þeirra sem bera hana í nefi.

MÓSA er enn sjaldgæf á Íslandi, en nái hún bólfestu á sjúkrahúsum getur reynst erfitt og kostnaðarsamt að uppræta hana. Á mörgum sjúkrahúsum erlendis, einkum utan Norðurlanda, eru sýkingar af völdum MÓSA vandamál. Því hafa flest sjúkrahús hér á landi sett ákveðnar reglur um markvissa leit að MÓSA við innlögn sjúklinga sem nýlega hafa legið á sjúkrahúsum erlendis og einnig hjá starfsmönnum sem koma úr vinnu á sjúkrahúsum annarra landa.

Mynd: micronclean

Höfundur

Sigríður Antonsdóttir

deildarstjóri sýkingarvarnadeildar LSH

Útgáfudagur

16.9.2002

Spyrjandi

Helga Guðmundsdóttir Bender

Efnisorð

Tilvísun

Sigríður Antonsdóttir. „Hvað er MÓSA-smit? “ Vísindavefurinn, 16. september 2002. Sótt 19. apríl 2024. http://visindavefur.is/svar.php?id=2700.

Sigríður Antonsdóttir. (2002, 16. september). Hvað er MÓSA-smit? Vísindavefurinn. Sótt af http://visindavefur.is/svar.php?id=2700

Sigríður Antonsdóttir. „Hvað er MÓSA-smit? “ Vísindavefurinn. 16. sep. 2002. Vefsíða. 19. apr. 2024. <http://visindavefur.is/svar.php?id=2700>.

Chicago | APA | MLA

Þessi síða notar vafrakökur Nánari upplýsingar

Ég samþykki
Spyrja

Sendu inn spurningu LeiðbeiningarTil baka

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=

Senda grein til vinar

=

Hvað er MÓSA-smit?
MÓSA er skammstöfun á Meticillin ónæmur Staphylococcus aureus.



Staphylococcus aureus er algeng bakteríutegund, sem lifir að staðaldri á húð og einkum í nefi um það bil 20-40% manna, án þess að valda nokkrum einkennum eða skaða. Komist hún hins vegar í sár, blóðbraut eða aðra vefi getur hún valdið misalvarlegum sýkingum, svo sem húðsýkingum, skurðsárasýkingum og blöðrubólu nýbura.

Við alvarlegar sýkingar af völdum Staphylococcus aureus þarf að nota sýklalyf og þá hefur lyfið Meticillin helst verið notað. Nú ber æ oftar á afbrigðum bakteríunnar sem eru ónæm fyrir Meticillini og jafnframt fleiri sýklalyfjum og kallast þessi afbrigði MÓSA.

Samkvæmt íslenskri orðabók er orðið smit sama og sýking eða smitun. MÓSA-smit er því sýking einhvers staðar í eða á líkama af völdum Meticillin ónæmra Staphylococcus aureus baktería. Við sýkingu af völdum MÓSA þarf því að nota önnur sýklalyf en áður dugðu, sem oft hafa meiri aukaverkanir og eru miklu mun dýrari.

MÓSA getur, alveg eins og venjuleg Staphylococcus aureus baktería, lifað á húð og í nefi manna án þess að valda nokkrum einkennum. Í báðum tilfellum getur svo bakterían dreifst frá þeim sem hýsir hana og valdið smiti, komist hún í móttækilegan einstakling, eða nýr einstaklingur verður beri. Helsta dreifingar- og smitleið er með höndum til dæmis þeirra sem bera hana í nefi.

MÓSA er enn sjaldgæf á Íslandi, en nái hún bólfestu á sjúkrahúsum getur reynst erfitt og kostnaðarsamt að uppræta hana. Á mörgum sjúkrahúsum erlendis, einkum utan Norðurlanda, eru sýkingar af völdum MÓSA vandamál. Því hafa flest sjúkrahús hér á landi sett ákveðnar reglur um markvissa leit að MÓSA við innlögn sjúklinga sem nýlega hafa legið á sjúkrahúsum erlendis og einnig hjá starfsmönnum sem koma úr vinnu á sjúkrahúsum annarra landa.

Mynd: micronclean...